Kiedy pracodawca musi stosować tryb zwolnień grupowych?

Zwolnienie większej liczby osób w krótkim czasie może wymagać stosowania szczególnego trybu. Kiedy to jest konieczne? Czy redukcja może dotknąć każdego pracownika? Komu należy się odprawa?

Zwolnienia grupowe stają się częstą praktyką zwłaszcza w okresach stagnacji gospodarczej i kiedy konsekwencje kryzysu odczuwalne są również na rynku pracy. Przedsiębiorstwa w ramach cięcia kosztów lub działań restrukturyzacyjnych decydują nierzadko o zwalnianiu całych grup pracowników.

W celu uniknięcia nadużyć, redukcje zatrudnienia z przyczyn niedotyczących pracowników – np. ekonomicznych, organizacyjnych czy technicznych – poddane są szczególnym regulacjom. W Polsce ma zastosowanie ustawa z 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników (tekst jedn. DzU z 2023 r., poz. 1087; dalej: ustawa o zwolnieniach grupowych), natomiast w prawie unijnym specyfikę zwolnień grupowych reguluje Dyrektywa Rady nr 98/59/WE z 20 lipca1998 r. w sprawie zbliżania ustawodawstw Państw członkowskich odnoszących się do zwolnień grupowych.

Ułatwienia dla firm

Tryb zwolnień grupowych z przyczyn niedotyczących pracowników przewiduje dla pracodawcy pewne ułatwienia w rozwiązywaniu stosunków pracy. W szczególności jeśli zwolnienia odbywają się z powodu likwidacji lub upadłości pracodawcy, posiada on większą swobodę w zwolnieniu grup pracowników, których stosunek pracy jest co do zasady mocno chroniony. Pracownikom chronionym w ramach...